Yeni Jeopolitik Eksen: Rusya ve Venezuela Arasında Stratejik Ortaklık Yasası İmzalandı

Rusya Federasyonu ve Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti, iki ülke arasındaki ilişkileri en üst düzeye taşıyan kapsamlı bir Stratejik Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması‘nı imzalayarak uluslararası siyasette önemli bir adım attı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro arasında imzalanan ve her iki ülkenin yasama organları tarafından onay sürecinden geçerek yürürlüğe giren bu belge, özellikle Batı yaptırımları ve jeopolitik gerilimlerin arttığı bir dönemde, Moskova’nın Latin Amerika’daki etkisini pekiştirme ve çok kutuplu dünya düzenini güçlendirme çabasının en somut göstergelerinden biri olarak kabul ediliyor.

Anlaşmanın Kapsamı ve Öncelikleri

Rusya ve Venezuela, on yıllık bir perspektifi hedefleyen ve otomatik olarak beşer yıllık sürelerle yenilenebilecek olan bu anlaşma ile geniş bir yelpazede işbirliğini kurumsal bir çerçeveye oturtuyor. Anlaşmanın ana başlıkları ve öncelikli alanları şunlardır:

1. Siyasi ve Diplomatik Koordinasyon: Düzenli ve yakın siyasi-diplomatik diyaloğun sürdürülmesi, uluslararası platformlarda ve çok taraflı kuruluşlarda (BM dahil) daha sıkı koordinasyon.
2. Enerji ve Ekonomik İşbirliği: Venezuela ekonomisi için hayati önem taşıyan enerji, gaz ve madencilik sektörlerinde ortak yatırımların teşvik edilmesi, petrol ve gaz sahalarının aranması ve geliştirilmesinde işbirliği yapılması. Ayrıca, ticareti kolaylaştıracak finansal altyapı mekanizmalarının oluşturulması hedefleniyor.
3. Askeri-Teknik ve Güvenlik İşbirliği: İki ülkenin savunma kabiliyetini ve güvenliğini güçlendirmek amacıyla askeri-teknik işbirliğinin ilerletilmesi. Savunma alanındaki ilişkilerin, bölgesel ve küresel istikrarın sürdürülmesinde önemli bir faktör olduğu vurgulanıyor.
4. Uluslararası Hukuka Saygı ve Yaptırımlara Karşı Ortak Duruş: Belge, tek taraflı yaptırımlara, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı ihlallerine ve neo-sömürgecilik tezahürlerine kararlılıkla karşı çıkma taahhüdünü içeriyor. Bu madde, her iki ülkenin de hedefi olduğu ABD ve Batı yaptırımlarına karşı kolektif bir direnç oluşturma amacını taşıyor.
5. Diğer Alanlar: Anlaşma; sağlık, teknoloji, iletişim, kültür ve terörle ortak mücadele gibi çok sayıda alanda işbirliğini derinleştirmeyi öngörüyor.

Jeopolitik Anlam ve Yansımalar

Rusya-Venezuela stratejik ortaklığı, sadece ikili ilişkiler için değil, aynı zamanda küresel jeopolitik dinamikler açısından da büyük önem taşımaktadır:

• Çok Kutuplu Dünya Vizyonu: Anlaşma, Rusya’nın ABD hegemonyasına karşı “çok kutuplu bir dünya düzeni” inşa etme stratejisinin Latin Amerika’daki güçlü bir ayağını temsil ediyor. Rusya, son iki yılda Çin, İran ve Kuzey Kore gibi ülkelerle de benzer kapsamlı stratejik ortaklıklar imzalayarak Batı karşıtı bir blok oluşturma çabasını sürdürüyor.
• ABD Etkisine Meydan Okuma: Venezuela’nın, Rusya ile olan bu derinleşen bağları, Washington’ın bölgedeki geleneksel etkisini zayıflatma ve ABD’nin uyguladığı diplomatik ve ekonomik baskıya karşı bir kalkan oluşturma arzusunu net bir şekilde gösteriyor.
• Enerji Güvenliği ve Pazarları: Dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip Venezuela’nın, enerji alanında Rusya ile stratejik ortaklık kurması, OPEC+ gibi küresel enerji piyasalarını şekillendiren oluşumlarda iki ülkenin ortak hareket etme potansiyelini artırıyor.
• Savunma Kapasitesinin Güçlendirilmesi: Askeri-teknik işbirliğinin güçlendirilmesi, Venezuela’nın Rus silah ve teçhizatlarına erişimini ve savunma sistemlerinin modernize edilmesini sağlayacak kritik bir unsur olarak öne çıkıyor.

Rusya ve Venezuela arasında imzalanan bu stratejik ortaklık yasası, iki ülkenin kaderlerini ve çıkarlarını uzun vadeli bir çerçevede birleştirdiğini ilan ediyor.

Batı dünyasının baskılarına karşı dayanışma ruhuyla hareket eden Moskova ve Karakas, bu anlaşma ile hem kendi ulusal güvenlik ve ekonomik çıkarlarını korumayı hem de uluslararası ilişkilerde güç dengelerini değiştirecek yeni bir jeopolitik eksen oluşturmayı hedefliyor.

Anlaşmanın yürürlüğe girmesi, Latin Amerika’daki siyasi ve bölgesel dinamikleri önemli ölçüde etkileyecek ve küresel güç mücadelesinin Atlantik’in diğer yakasına da sıçradığını bir kez daha teyit edecektir.